Tuổi hoa, tuổi ngá»c hay... "tuổi teen"?
 Lẽ ra những nhà báo, nhà văn phải luôn ý thức vá» sá»± trong sáng của ngôn ngữ Việt thì lại nối giáo cho... tinh thần sÃnh ngoại!
Hiện nay, ngÆ°á»i ta dá»… dà ng tìm thấy lá»—i tiếng Việt ở má»i loại văn bản giấy tá», má»i tầng lá»›p (không loại trừ giá»›i trà thức), má»i nÆ¡i, má»i lúc. Rất nhiá»u ngÆ°á»i Việt ngay trong nÆ°á»›c không thể viết được tiếng Việt cho suôn sẻ, không sai chÃnh tả và ngữ pháp.
Có ý kiến dÄ© hoà vi quý: thôi thì... những lá»—i quá phổ biến thì ta nên chấp nháºn, tháºm chà thay đổi từ Ä‘iển theo "thá»±c tế" đó (quả nhiên đã có từ Ä‘iển tiếng Việt là m Ä‘iá»u nà y). NhÆ°ng đáng buồn là điá»u đó chỉ là m nghèo nà n tiếng Việt, giảm tÃnh khoa há»c, mất bản sắc và giá trị của tiếng mẹ đẻ! Phải thừa nháºn rằng giá»i tiếng Việt không phải là chuyện dá»…. NhÆ°ng phải chi ai cÅ©ng có má»™t chút ý thức giữ gìn sá»± trong sáng của tiếng Việt thì có lẽ văn hoá Việt, bản sắc Việt sẽ bá»n vững.Â
Các lá»—i dá»… thấy: viết sai từ do phát âm sai, dùng sai từ do hiểu sai nghÄ©a hoặc nhầm lẫn vá»›i từ khác, sai cấu trúc câu, sai dấu câu, sai Ä‘oạn văn... Nhầm lẫn má»™t số từ, cặp từ: phong thanh (nghe phong thanh) nhầm thà nh phong phanh (ăn mặc phong phanh), khoái chá nhầm thà nh khoái trá, vô hình trung nhầm thà nh vô hình chung...Â
Ngoà i các lá»—i thÆ°á»ng xuyên trên, má»™t nguy cÆ¡ nữa đối vá»›i tiếng Việt là sá»± xâm thá»±c của ngoại ngữ. Những ngÆ°á»i há»c ngoại ngữ cứ nghÄ© tiếng Việt là tiếng cha sinh mẹ đẻ, tá»± nhiên mà dùng, không cần há»c, há» chăm chú và o há»c tiếng nÆ°á»›c ngoà i, thà nh ra há» có thể giá»i má»™t ngoại ngữ nhÆ°ng tiếng Việt há» lại kém. Tháºm chÃ, tiếng nÆ°á»›c ngoà i lại "thẩm thấu ngược" và o tiếng mẹ đẻ.
Má»™t trong những Ä‘iển hình của sá»± "thẩm thấu ngược" hiển hiện trong những câu trÃch dẫn dÆ°á»›i đây vá»›i từ "teen" của tiếng Anh:
- "Trung tâm Chăm sóc sức khá»e sinh sản vị thà nh niên, thanh niên Trung Æ°Æ¡ng (thuá»™c T.Ư Äoà n) đã giá»›i thiệu và váºn hà nh má»™t trang web có tên "Giá»›i tÃnh tuổi teen" ở địa chỉ http://www.gioitinhtuoiteen.org.vn..." (Bà i: "Web má»›i: Giá»›i tÃnh tuổi teen", báo T.N 02.09.2005).
- "Con của bạn Ä‘ang ở tuổi teen và thÆ°á»ng cảm thấy không được tá»± tin, thoải mái khi tiếp xúc vá»›i những ngÆ°á»i khác? Hãy giúp trẻ vượt qua những sợ hãi, nhút nhát..." (Bà i: "Giúp tuổi teen khắc phục... e thẹn ", báo T.T 03.08.2005)
- "Giữa không gian của những câu chuyện cho tuổi teen đầy ắp những câu chuyện ồn à o, sôi Ä‘á»™ng, nghịch ngợm đầy chất hà nh Ä‘á»™ng, giữa những giá»ng Ä‘iệu hóm hỉnh, trong trẻo, hay mÆ¡ má»™ng, dịu dà ng, sẽ là má»™t sá»± đổi món khá thú vị khi Ä‘á»™c giả tuổi teen bá»—ng được bắt gặp má»™t số táºp truyện xoáy sâu và o những niá»m suy tÆ°, ná»—i trăn trở băn khoăn của các nhân váºt tuổi teen trÆ°á»›c ngưỡng cá»a cuá»™c sống..." (NXB Kim Äồng)
"Tuổi teen" là tuổi gì? Trong tiếng Anh, "teen" hay "teenager" có nghÄ©a là thanh thiếu niên, ngÆ°á»i ở tuổi 13 đến 19. Rất, rất nhiá»u sách báo, tạp chà trong nÆ°á»›c hiện Ä‘ang sá» dụng từ "teen" trà n lan, đặc biệt từ nà y xuất hiện nhan nhãn trong các tạp chà dà nh cho lứa tuổi má»›i lá»›n. Phải chăng má»™t sá»± đổi má»›i tiếng Việt hay thêm má»™t mối hiểm nguy là m nghèo tiếng Việt Ä‘ang nghiá»…m nhiên lá»™ diện!Trong tiếng Việt có những từ rất đẹp: tuổi hoa, tuổi ngá»c, tuổi hồng, tuổi má»™ng mÆ¡, tuổi má»±c tÃm...
 Ai cÅ©ng biết trong tiếng Việt có những từ rất xinh đẹp, thÆ¡ má»™ng dà nh cho lứa tuổi nà y: tuổi hoa, tuổi ngá»c, tuổi hồng, tuổi má»™ng mÆ¡, tuổi má»±c tÃm... tháºm chÃ: tuổi biết buồn, tuổi sầu... DÆ°á»ng nhÆ° bấy nhiêu Æ°u tiên của tiếng Việt dà nh cho lứa tuổi nà y vẫn chÆ°a đủ, nên gần đây lại xuất hiện thêm "tuổi teen" nghe khô khan, không chút gợi mở gì vá» lứa tuổi đẹp đẽ của thiếu niên VN, chỉ trừ cái "nghe nó kêu" tá» ra ta đây cÅ©ng sà nh tiếng Anh lắm lắm!
Từ "tuổi teen" bộc lộ một số nhược điểm:
- Thay thế một số từ thuần Việt rất đẹp bằng một từ chỉ thuần ngữ nghĩa đến vô cảm.
- Dùng 1 từ "ná»a tây ná»a ta" để thay thế má»™t số từ thuần Việt rất đẹp, rất phong phú. Äiá»u nà y chứng tá» "tuổi teen" xâm nháºp và o tiếng Việt không phải vì nhu cầu tháºt (và nhÆ° "cao su", "ô tô"... vì tiếng Việt hoà n toà n không có nên phải Việt hoá tiếng nÆ°á»›c ngoà i để dùng). Äây chỉ là má»™t thứ tiếng mà má»™t số ngÆ°á»i sÃnh ngoại, tháºm chà nhiá»u ngÆ°á»i là m văn hoá nghệ thuáºt (các nhà văn...), là m truyá»n thông (các nhà báo...) cÅ©ng tÃch cá»±c tiếp tay cho tinh thần sÃnh ngoại nà y.
- Viết "tuổi teen" là dùng sai ngữ nghÄ©a, thừa từ. NhÆ° trên đã dẫn giải: trong tiếng Anh, bản thân "teen" hay "teenager" đã có nghÄ©a là thanh thiếu niên, ngÆ°á»i ở tuổi 13 đến 19. NhÆ° váºy khi viết "tuổi teen" là đã viết thừa từ "tuổi", nhÆ°ng nếu nhÆ° Ä‘á»c Ä‘oạn văn sau: "Con của bạn Ä‘ang ở teen và thÆ°á»ng cảm thấy không được tá»± tin, thoải mái khi tiếp xúc vá»›i những ngÆ°á»i khác?". Liệu có mấy ngÆ°á»i Việt hiểu "Con của bạn Ä‘ang ở teen..." là đang... ở đâu?
Váºy cái từ "tuổi teen" ná»a tây ná»a ta nhỠđâu vẫn tồn tại trong tiếng Việt? TrÆ°á»›c hết, nó "sống" được là nhá» cái bệnh sÃnh ngoại của má»™t số ngÆ°á»i Việt hÆ°á»›ng ngoại. Kế đến, nó biểu hiện sá»± "thá»i thượng" của ngÆ°á»i dùng nó. Äồng thá»i, nó may mắn gặp môi trÆ°á»ng tốt là văn hoá phẩm, đặc biệt là sách báo, dà nh cho "tuổi teen" Ä‘ang thá»i nở rá»™. Thá» mở má»™t tạp chà dà nh cho tuổi hoa há»c trò khá nổi tiếng ở VN, ta chỉ Ä‘á»c được từ "hoa há»c trò" khá dá»… ở tên báo, ngoà i ra, suốt hà ng trăm trang báo chỉ rặt má»™t từ "tuổi teen"! Lẽ ra những nhà báo, nhà văn phải là ngÆ°á»i luôn ý thức vá» sá»± trong sáng của ngôn ngữ Việt thì lại... nối giáo cho... tinh thần sÃnh ngoại!
Ông Nguyá»…n Hữu Thái, má»™t Việt kiá»u thÆ°á»ng xuyên cá»™ng tác vá»›i báo chà trong nÆ°á»›c đã từng viết: "...bây giá», Ä‘á»c sách báo trong nÆ°á»›c chúng ta đã không hiểu được ý nghÄ©a của má»™t số ngôn từ Ä‘Æ°á»ng phố, những tiếng lóng, thuáºt ngữ khoa há»c. Ngược lại, ngÆ°á»i Việt trong nÆ°á»›c cÅ©ng không hiểu được cách pha tiếng Anh, tiếng Pháp ngà y cà ng nhiá»u và o đối thoại thÆ°á»ng ngà y của ngÆ°á»i Việt nÆ°á»›c ngoà iâ€. Thế nhÆ°ng, Việt kiá»u cÅ©ng đâu ngá», "tuổi teen" trong nÆ°á»›c Ä‘ang mất dần những tuổi hoa, tuổi ngá»c, tuổi hồng, tuổi má»™ng mÆ¡... để trở thà nh "tuổi teen" khô khan, không chút lãng mạn!
Nguồn: http://www.nguoivienxu.vietnamnet.vn/chuyentiengmede/2005/09/491382/
-
Phong phanh, vô hình trung thì mình chắc chắn, còn "khoái chá" thì thiệt tình từ nhỠtới giỠluôn luôn thấy "khoái trá".
-
"Nhầm lẫn má»™t số từ, cặp từ: phong thanh (nghe phong thanh) nhầm thà nh phong phanh (ăn mặc phong phanh), khoái chá nhầm thà nh khoái trá, vô hình trung nhầm thà nh vô hình chung... " Äâu má»›i là nhầm lẫn?
-
Nói chung cái không có sắc thái biểu cảm má»›i là mục Ä‘Ãch dùng của tiếng "lai", bây h ai Ä‘i nói tạm biệt mà ng ta chỉ toà n bye thôi, hiểu chung chung là chà o, còn tạm biệt nghe thê lÆ°Æ¡ng quá
-
@ anh Mỳ : Äa số bá»n bên mÆ°Æ¡ng14 có phải phóng viên hay nhà báo gì đâu, ngoảnh qua ngoảnh lại toà n mấy lÅ© chuyên chém gió trên facebook thôi ấy mà , thông cảm! =))
-
bá»n MÆ°Æ¡ng 14 hay chÆ¡i kiểu nà y: Phải là m gì khi đối mặt vá»›i Ex? Fun Facts vá» thế giá»›i Teen Hà Ná»™i, teen Sà i Gòn, blah blah blah