Một bài hát rất khó hiểu nếu như bạn không biết về câu chuyện bao hàm bên trong nó.

Lời đầu xin sorry các bạn, vì trong giới hạn trình độ hán ngữ của mình, mình không thể dịch toát lên toàn bộ ý tưởng của bài thơ, trong giới hạn về trình độ văn chương của mình, mình không thể dịch thành một lời thơ theo tiếng Việt.
兰花图

1. Về tên bài thơ:
- 幽兰操 - U Lan Tháo mình để nguyên từ Hán Việt vì không tìm được từ tiếng Việt nào bao hàm được ý nghĩa có nó.
- 幽兰操 nguyên là một bản cầm phổ, do Khổng Tử viết. 幽 có thể được hiểu theo nghĩa là “lẩn khuất”, 兰 là hoa lan, hay hương hoa lan, 操 là khúc nhạc (nghĩa cổ). Trên đường từ nước Ngụy sang nước Lỗ, Khổng Tử có qua một vùng núi và nhìn thấy hoa lan, hương hoa ngát thơm, mùi hương lan tỏa, có thể nói là “Vua của các mùi thơm”, Khổng Tử bèn dừng lại, dở đàn và tấu nên khúc 幽兰操. Tiếc rằng sau này bản cầm phổ này đã thất lạc.
- Đến thời Đường, Hàn Du, khi đó là một nhà thơ rất nổi tiếng, đã đồng cảm với Khổng Tử và có một bài thơ cùng tên là 幽兰操.
- Bài hát này nằm trong phim Khổng Tử, lấy lời từ bài thơ của Hàn Du.
2. Về ý nghĩa bao hàm của bài thơ: Theo như mình hiểu bài thơ có thể được chia làm ba khổ như đã cách dòng ở trên.
- Lá của hoa lan, dài dài, lơ lửng bay trong gió; hương hoa lan tỏa trong không trung, theo gió bay xa khắp bốn phương. Hương hoa lan rất thơm, trong vùng có hoa lan, hương thơm của các loài khác như trở thành vô vị. Vạn bông hoa lan, cùng nhau ngát hương, ở xa mà không mờ nhạt, ở gần mà không nồng nặc, lẩn khuất vào trong gió, lan tỏa khắp nơi nơi. Hương hoa lan là vua của các mùi hương, nếu như có người không biết, ngắt hoa để đeo lên, đối với hoa lan, điều này lẽ nào không là hại?. Khổng Tử là một nhà tư tưởng lớn của Trung Quốc, nhưng cả đời ông đều bị quyền quí lánh xa. Cũng giống như hoa lan, hương thơm bá vương nhưng cũng chỉ sống ở vùng núi non thầm lặng.
- Ngày qua ngày, năm qua năm, khắp tây bắc đông nam, bốn phương trời Khổng Tử đều đã đi qua. Cũng giống như hoa lan, không vì không có người mà hương thơm không tỏa ngát, nhưng luôn luôn tích cực tìm cơ hội để thể hiện giá trị của bản thân. Chu Văn Vương, nằm mộng có con gấu lao vào màn vồ mình, biết là điềm lành liền mang quân lên đường. Khi ra đi tiếng là đi săn bắn nhưng thực chất là để tìm kiềm hiền tài. Văn Vương đến bờ sông Vị Thủy, nước sông mênh mang, thấy một cụ già râu tóc bạc phơ đang ngồi câu, cụ già đó chính là Khương Thượng, tự Tử Nha. Khương Tử Nha câu cá nhưng chỉ dùng lưỡi câu thẳng, treo lơ lửng trên mặt nước. Biết là hiền tài, Văn Vương liền dừng lại hỏi chuyện, sau đó mời về cung để cùng tìm phương sách trị quốc an dân. Chủ trương của Khổng Tử là tích cực tìm kiếm cơ hội thể hiện tài năng, cũng mong muốn được “Ngắt lấy để đeo” để rồi “Hương thơm lan tỏa”.
- Sương tuyết rơi kín trời, phủ kín đất, cây cỏ để khoác lên mình nhưng lớp tuyết dày. Búp lan nhẹ khép, thầm lặng, nhẫn nại chờ đợi. Hoa lan có mùi hương bá vương là vì trong hàn lạnh đã nhẫn nại nuôi dưỡng búp hoa. Nếu như người ta có thể hiểu rằng là quân tử thì nên phải tuân thủ đạo lý và phép tắc thì con cháu đời sau nhất định sẽ được sung sướng. Băng tuyết che lấp, lạnh lẽo vô cùng. Thế nhưng với tinh thần của hoa lan thì trong mắt có vẻ thê lương, não nùng nhưng đây là một cơ hội để rèn luyện.



Pwz.Rqs
©Pwz.Rqs
Loidich.com only!

LỜI BÀI HÁT

[ti: 幽兰操]
[ar: 王菲]
[mu: 讴歌]
[ly: 韩愈]
[al: “孔子” 电影主题曲]

兰之猗猗, 扬扬其香.
众香拱之, 幽幽其芳.
不采而佩, 于兰何伤?

以日以年, 我行四方.
文王梦熊, 渭水泱泱.
采而佩之, 奕奕清芳.

雪霜茂茂, 蕾蕾于冬,
君子之守, 子孙之昌.

-----Pinyin-----

[ti: Yōu Lán Cāo]
[ar: Wáng Fēi]
[mu: Ou Gē]
[ly: Hán Yù]
[al: "Kǒng zǐ" diàn yǐng zhǔ tí qǔ]

Lán zhī yī yī, yáng yáng qí xiāng.
Zhòng xiāng gǒng zhī, yōu yōu qí fāng.
Bù cǎi ér pèi, yú lán hé shāng ?

Yǐ rì yǐ nián, wǒ xíng sì fāng.
Wén wáng mèng xióng, wèi shuǐ yāng yāng.
Cǎi ér pèi zhī, yì yì qīng fāng.

Xuě shuāng mào mào, lěi lěi yú dōng,
Jūn zǐ zhī shǒu, zǐ sūn zhī chāng.

Đăng hoặc sửa bản dịch

LỜI DỊCH

[ti: U Lan Tháo*]
[ar: Vương Phi]
[mu: Âu Ca]
[ly: Hàn Dũ]
[al: OST Khổng Tử]

Lan kia xanh tốt
Bát ngát hương thơm
Vạn hoa cùng tỏa
Hương thơm lẩn khuất
Không ngắt để đeo
Sao hoa tàn héo?

Ngày qua năm tới
Ta đi bốn phương
Văn Vương mộng gấu
Vị Thủy mênh mang
Ngắt lấy để đeo
Hương thơm lan tỏa

Tuyết sương trùng điệp
Nhẹ khép búp hoa
Quân tử tuân thủ
Cháu con sướng vui

1 bản dịch khác

Cảm nhận của bạn

Đăng nhập để đăng cảm nhận

Cảm nhận của thành viên | Xem hết

...
xaxoi 20-01-2010
Hoa kia trong tuyết vẫn tươi Người trong đau khổ vẫn cười là...!
...
Marcis 19-01-2010
Nhạc nghe đúng chất cổ, riêng phần dịch thì có vài câu không ổn cho lắm... Em pro quá, sửa giúp anh với :), thank em! - pwz
...
waterili 19-01-2010
Đúng là đọc mới hiểu được hết nghĩa ... Người xưa ... sâu sắc ...
...
Pwz.Rqs 19-01-2010
@Oll: Bài này quả thật hơi khó nghe :), lâu ngày mới lên lại vô đây cmt luôn, thank nha!
...
Oll 19-01-2010
Này cậu, mình đang nghe..
...
Taboo 19-01-2010
Dịch gì mà cứ như thơ ý :) chắc là đang thăng lên... đó rồi ^^
...
Pwz.Rqs 19-01-2010
Mỏi tay quá. Tâm huyết :)

Xem hết các bình luận