Le déserteur - Boris Vian
Trong thời Pháp thuộc, cuộc chiến ở Việt Nam đã gây ra thật nhiều xúc động trên toàn thế giới. Cuối thập niên 40, để phản đối chính phủ Pháp về vấn đề can thiệp quân sự ở bán đảo Đông Dương và Việt Nam, Boris Vian, một thi nhạc sĩ người Pháp đã sáng tác bài Le déserteur, một bản nhạc được xem như là cha đẻ của loại nhạc phản chiến.
Lúc trận đánh Điện Biên Phủ bùng nổ vào khoảng cuối năm 1953, một trận đánh khốc liệt kéo dài đến 170 ngày, Boris Vian phổ biến bài Le déserteur vào tháng 4 năm 1954 khi trận chiến đang lên đến cao điểm. Ngày 7 tháng 5, 1954 Pháp thất trận ở Điện Biên Phủ, 16000 lính viễn chinh Pháp bị tử trận hoặc bị bắt giữ làm tù binh. Dĩ nhiên tinh thần dân Pháp rất rúng động về vụ bại trận Điện Biên Phủ, cũng ngày hôm đó, Mouloudji trình diễn bản Le déserteur ở Théâtre de l' Oeuvre. Bài hát Le déserteur lập tức trở nên nổi tiếng và chính phủ Pháp ra lệnh kiểm duyệt và cấm đoán bài này trong suốt những ngày còn lại của trận chiến ở Việt Nam.
LỜI BÀI HÁT
Monsieur le Président
Je vous fais une lettre
Que vous lirez peut-être
Si vous avez le temps
Je viens de recevoir
Mes papiers militaires
Pour partir à la guerre
Avant mecredi soir
Monsieur le Président
Je ne veux pas sur terre
Pour tuer des pauvres gens
C’est pas pour vous fâcher
Il faut que je vous dise
Je m’en vais déserter
Depuis que je suis né
J’ai vu mourir mon père
J’ai vu partir mes frères
Et pleurer mes enfants
Ma mère a tant souffert
Qu’elle est dans sa bombee
Et se moque des bombes
Et se moque des vers
Quand j’étais prisonnier
On m’a volé ma femme
On m’a volé mon âme
Et tout mon cher passé
Demain de bon matin
Je fermerai ma porte
Au nez des années mortes
J’irai sur les chemins
Je mendierai ma vie
Sur les routes de France
De Bretagne en Provence
Et je dirai aux gens
Refusez d’obeir
Refusez de la faire
N’allez pas à la guerre
Refusez de partir
S’il faut donner son sang
Allez donner le vôtre
Vous êtes bon apôtre
Monsieur le Président
Si vous me poursuivez
Prévenez vos gendarmes
Que je serai sans armes
Et qu’ils pourront tirer.
LỜI DỊCH
Tôi viết cho ngài một lá thư
Ngài có thể đọc
Nếu ngài có thời gian
Tôi vừa nhận được
Giấy bảo nghĩa vụ quân sự
Để vào mặt trận
Trước tối thứ tư
Thưa ngài Tổng thống
Tôi không muốn làm điều đó
Tôi không tồn tại trên trái đất này
Để giết những người dân khốn khổ
Không phải để làm ngài tức giận
Nhưng tôi phải nói với ngài
Quyết định của tôi đã được đưa ra
Tôi sẽ đảo ngũ
Từ khi tôi được sinh ra
Tôi đã nhìn thấy cha tôi chết
Tôi đã nhìn thấy các anh tôi ra đi
Và những đứa trẻ khóc than
Mẹ tôi đã quá đau buồn
Đến mức bà ngã bệnh
Và nguyền rủa bom mìn
Và chế nhạo những vần thơ
Khi tôi thành tù nhân
Người ta đã bắt vợ của tôi
Người ta đã đánh cắp linh hồn của tôi
Và cả quá khứ thân thương
Sáng sớm ngày mai
Tôi sẽ đóng cánh cửa
Khép lại những tháng năm đã chết
Tôi bước đi trên đường
Tôi đi ăn xin
Trên những con đường của nước Pháp
Từ Bretagne đến Provence
Và tôi nói với mọi người
Hãy từ chối tuân theo mệnh lệnh
Hãy từ chối làm điều đó
Đừng gây ra chiến tranh nữa
Từ chối ra chiến trường
Nếu phải lấy máu của họ
Thì hãy đến lấy máu của ngài
Ngài là người tuyên truyền giỏi
Thưa ngài Tổng thống
Nếu ngài truy bắt tôi
Hãy báo cho những binh lính của ngài
Rằng tôi không có vũ khí gì cả
Và họ có thể bắn tôi.