Ở tuổi 25, Mark Zuckerberg Ä‘ã có trong tay 3 tỉ USD và là tá»· phú trẻ nhất góp mặt trong bảng danh sách 400 tá»· phú của Forbes. Mark Zuckerberg là sáng lập viên và cÅ©ng là Giám đốc Ä‘iều hành (CEO) của mạng kết nối xã há»™i Facebook.
Sinh năm 1984 trong má»™t gia Ä‘ình Mỹ gốc Do Thái có cha là bác sÄ© nha khoa và mẹ là nhà tâm lý học, nhÆ°ng chàng trai Mark Zuckerberg lại có niềm Ä‘am mê công nghệ mãnh liệt. Chính Ä‘iều này Ä‘ã Ä‘Æ°a “chàng trai vàng” trong ngành công nghệ thông tin Ä‘i đến thành công nhÆ° ngày hôm nay.

Từ những thử nghiệm ban đầu

Mark Zuckerberg bắt đầu tá»± học lập trình máy tính khi vẫn còn là má»™t cậu bé học sinh cấp hai. Cậu bé Mark lúc Ä‘ó thá»±c sá»± quan tâm tá»›i việc phát triển, nâng cấp những chÆ°Æ¡ng trình máy tính đặc biệt là những công cụ giao tiếp trên mạng và các trò chÆ¡i (game).

Khi bÆ°á»›c vào Trường phổ thông Phillips Exeter, Mark Ä‘ã xây dá»±ng được chÆ°Æ¡ng trình có tính ứng dụng cao nhÆ° chÆ°Æ¡ng trình để giúp những người công nhân làm việc trong văn phòng của cha mình giao tiếp được vá»›i nhau, phiên bản game “Risk” và chÆ°Æ¡ng trình nghe nhạc Synapse. Những sáng tạo bÆ°á»›c đầu của Mark Ä‘ã gây được sá»± chú ý của giá»›i công nghệ thông tin ở Mỹ lúc bấy giờ, trong Ä‘ó có Microsoft và American Online (AOL).

Cả hai tập Ä‘oàn lá»›n này đều cố gắng thuyết phục để mua được bản quyền chÆ°Æ¡ng trình Synapse và muốn Mark về làm việc cho mình song Mark lại quyết định theo học ở Đại học Harvard.

Đến năm 2002, Mark bắt đầu bÆ°á»›c chân vào giảng đường của trường Đại học Harvard, má»™t trường đại học uy tín hàng đầu của Mỹ. Tại Ä‘ây, anh Ä‘ã thá»±c hiện nhiều dá»± án về công nghệ Æ°a thích. Mark thá»±c hiện đề án Coursematch cho phép các sinh viên tham gia có thể xem danh sách những sinh viên khác cùng đăng ký học chung môn học vá»›i mình. Dá»± án này cÅ©ng được khá nhiều sinh viên trong trường hưởng ứng.

Ngày 4/2/2004, chỉ 2 năm sau Ä‘ó, Mark cho ra đời Facebook mà theo Mark Ä‘ánh giá lúc bấy giờ chỉ là má»™t dá»± án để ká»· niệm thời gian học ở Ä‘ây vá»›i tên gọi “Harvard-Thing”. Thật ra ý tưởng này của Mark được xuất phát từ hồi anh còn học trong trường trung học Phillips Exeter, chÆ°Æ¡ng trình cho phép người truy cập có thể tìm hiểu thông tin về các sinh viên, ngành học, giảng viên...

Chỉ sau 4 tiếng đồng hồ, có 450 lượt truy cập và nhà trường lập tức cắt đứt kết nối mạng Internet của Mark, đồng thời khiển trách cậu về tá»™i xâm phạm an ninh mạng máy tính của trường, lấy cắp thông tin để post lên website của mình. Nhận lá»—i lầm và không nản chí, Mark tiếp tục nghiên cứu và nâng cấp Facebook theo nguyên tắc thông tin trên website phải được sá»± đồng ý của cá nhân hay tổ chức và nhiều dá»± án kế tiếp.

Mark Zuckerberg từng thừa nhận chính chủ nhân Microsoft, tá»· phú Bill Gates là nguồn cảm hứng khiến cậu rời trường danh tiếng Harvard để thá»±c hiện Æ°á»›c mÆ¡ của mình. Mọi chuyện bắt đầu khi năm 2004, Bill Gates đến Harvard để nói chuyện vá»›i các sinh viên.

Lúc Ä‘ó, Bill Gates Ä‘ã khuyến khích các sinh viên thá»±c hiện dá»± án nào Ä‘ó mà mình Ä‘am mê, thậm chí tạm ngÆ°ng việc học để theo Ä‘uổi Æ°á»›c mÆ¡ của mình nhÆ° ông Ä‘ã từng làm. Thế là Mark và người bạn cùng học Moskovitz quyết định rời Harvard đến Thung lÅ©ng Silicon, bang California để toàn tâm toàn ý cho Facebook.

Tá»›i thành công vá»›i Facebook

Mark Zuckerberg chuyển tá»›i Palo Alto, California vá»›i Moskovitz và vài người bạn khác. Họ thuê má»™t căn nhà nhỏ vừa sống và làm văn phòng. Vào mùa hè năm 2004, Mark Ä‘ã gặp Peter Thiel, người Ä‘ã đầu tÆ° vào công ty của Mark. Vậy là anh cÅ©ng có được văn phòng làm việc đầu tiên Ä‘úng nghÄ©a trong cả mùa hè năm nay.

Mark Ä‘ã từng tâm sá»±, trong giai Ä‘oạn khó khăn này, nhóm Ä‘ã có ý định quay trở lại Harvard vào mùa thu năm Ä‘ó nhÆ°ng cuối cùng nhóm vẫn ở California. Và cho tá»›i tận bây giờ, anh vẫn chÆ°a trở lại trường để hoàn thành nốt chÆ°Æ¡ng trình đại học.

Facebook phát triển nhanh chóng. Số thành viên lên tá»›i khoảng 60 triệu người và dá»± kiến sẽ lên tá»›i con số 70 triệu vào cuối năm nay. Facebook là trang web về hình ảnh số má»™t ở Mỹ vá»›i hÆ¡n 8,5 triệu tấm ảnh được Ä‘Æ°a lên mạng má»—i ngày.

Có được Ä‘iều này là nhờ Mark Zuckerberg và nhóm bạn của mình liên tục nâng cấp Facebook tạo thuận lợi cho người sá»­ dụng. Ngày 5/6/2006, Facebook cho ra mắt công cụ News Feed cho phép người truy cập có thể nhận biết bạn bè của mình Ä‘ang làm gì trên trang web này.

Đến ngày 24/5/2007, Mark tuyên bố về Facebook Platform, má»™t chÆ°Æ¡ng trình nền tảng để phát triển các ứng dụng xã há»™i, trong Ä‘ó có mạng kết ná»—i xã há»™i Facebook. Tuyên bố này thá»±c sá»± Ä‘ã tạo được hÆ°ng phấn cÅ©ng nhÆ° hứng thú cho nhóm của Mark.

Chỉ trong vài tuần, hàng loạt ứng dụng Ä‘ã được xây dá»±ng và má»™t vài trong số Ä‘ó Ä‘ã có hàng triệu người sá»­ dụng. Cho đến nay, có tá»›i hÆ¡n 400.000 người am hiểu về viết chÆ°Æ¡ng trình máy tính trên toàn thế giá»›i tham gia vào công việc xây dá»±ng những ứng dụng này cho Facebook Platform.

Chỉ 1 tháng sau Ä‘ó, ngày 11/6/2007, Mark công bố về hệ thống quảng cáo xã há»™i ở Los Angeles. Má»™t phần của chÆ°Æ¡ng trình Facebook Beacon sẽ cho phép mọi người chia sẻ thông tin vá»›i mạng lÆ°á»›i những người bạn trên Facebook thông qua những hoạt Ä‘á»™ng trên các website khác. Chẳng hạn, má»™t người giao bán trên eBay cÅ©ng có thể được nhóm bạn trên Facebook biết được hoạt Ä‘á»™ng này thông qua News Feed.

Vào ngày 23/7/2008, Mark tiếp tục công bố về Facebook Connect, má»™t phiên bản của Facebook Platform trong việc xây dá»±ng các ứng dụng xã há»™i trên các website khác.

TrÆ°á»›c sá»± phát triển chóng mặt của Facebook, má»™t số đại gia trong ngành công nghệ thông tin trong Ä‘ó có Yahoo, Viacom Ä‘ã tìm cách thÆ°Æ¡ng lượng mua lại công ty này. Năm 2006, Giám đốc Ä‘iều hành Yahoo là Terry Semel Ä‘ã Ä‘ánh tiếng mua Facebook vá»›i giá 1 tỉ USD nhÆ°ng Mark Zuckerberg và nhóm của mình không màng đến.

Con số Ä‘ó trở nên nhỏ nhoi khi ngày 24/10/2007, Microsoft Ä‘ã chi 240 triệu USD để mua lại 1,6% cổ phần của Facebook. Zuckerberg cùng toàn thể nhân viên Facebook hẳn phải hàm Æ¡n Bill Gates vì nhÆ° vậy, giá thị trường của Facebook lên tá»›i 15 tỉ USD bởi theo nhiều chuyên gia giá thị trường thá»±c tế của Facebook Inc (Công ty của Mark sáng lập) thấp hÆ¡n nhiều.

Trong vai trò giám đốc Ä‘iều hành CEO của Facebook, Zuckerberg sở hữu 20% cổ phiếu công ty và trên lý thuyết, nếu bán hết số cổ phiếu của mình, anh chàng 23 tuổi này Ä‘ã có trong tay 3 tỉ USD.

Giá trị của Facebook cứ tăng dần theo số lượng người sá»­ dụng Ä‘ông lên má»—i ngày mà má»™t số chuyên gia cho rằng, tài sản của chàng trai trẻ Zuckerberg không chỉ 3 tỉ mà có thể lên đến 5 tỉ USD tùy thuá»™c vào sá»± thành công tá»›i Ä‘ây của Facebook trong việc xây dá»±ng mạng lÆ°á»›i quảng cáo.

CÅ©ng trong năm này, Mark Zuckerberg vinh dá»± nhận giải thưởng Best Startup CEO của Crunchie Award 2007.

Ước muốn trở lại Harvard

Cách Ä‘ây 5 năm, khi má»›i chân Æ°á»›t chân ráo tá»›i California, Mark lập nghiệp vá»›i 2 bàn tay trắng: không tiền, không nhà cá»­a, không xe hÆ¡i... Giờ Ä‘ây khi Ä‘ã trở thành CEO của Facebook Inc, anh vẫn thích mặc quần jeans, Ä‘i xăng Ä‘an Adidas và có cuá»™c sống khá kín Ä‘áo.

Trong cuá»™c họp báo về vụ đầu tÆ° của Microsoft, Mark Zuckerberg thậm chí cÅ©ng không tham dá»± mà để công việc lại cho những quan chức Ä‘iều hành khác của Facebook. Điều này cÅ©ng dá»… hiểu bởi trong má»™t cuá»™c trả lời phỏng vấn tạp chí Forbes, Mark thổ lá»™ rằng anh không quan tâm tá»›i việc liệu mình có trở thành CEO hay quản lý công ty hay không mà Ä‘iều anh thá»±c sá»± quan tâm Ä‘ó là được làm những gì mình Ä‘am mê và tạo ra thứ gì thật hấp dẫn.

Mark vẫn sống trong má»™t căn phòng thuê mà đồ đạc khá Ä‘Æ¡n giản và hàng ngày anh vẫn đạp xe đạp hoặc Ä‘i bá»™ đến tổng hành dinh Facebook gần căn há»™ của mình.

Thành công nhiều nhÆ°ng dÄ© nhiên Mark Zuckerberg cÅ©ng bắt đầu gặp không ít thách thức. Má»™t số bạn học của Mark ở Harvard (hiện Ä‘iều hành website đối lập ConnectU) Ä‘ã đệ Ä‘Æ¡n kiện anh ăn cắp ý tưởng lập website kết nối xã há»™i khi giúp họ thiết lập má»™t dá»± án hồi năm 2003.

Bên nguyên Ä‘Æ¡n - những người sáng lập website đối thủ ConnectU - buá»™c Zuckerberg tá»™i vi phạm bản quyền, gian lận và ăn cắp bí mật thÆ°Æ¡ng mại, đồng thời yêu cầu Ä‘óng cá»­a Facebook. Facebook phản công bằng cách cáo buá»™c ConnectU Ä‘ã xâm nhập trái phép vào cÆ¡ sở dữ liệu để ăn cắp hàng ngàn địa chỉ e-mail trong ná»— lá»±c dụ người sá»­ dụng Facebook sang ConnectU.

Ngoài vụ kiện, Mark Zuckerberg dá»± kiến sẽ đối mặt vá»›i nhiều sức ép sau vụ đầu tÆ° của Microsoft. Điều này là khá dá»… hiểu bởi khi có sá»± tham gia của tập Ä‘oàn đại gia này, các đối tác của Facebook sẽ khó có nhiều “chiêu” để thu được nhiều lợi ích hÆ¡n khi hợp tác. HÆ¡n thế nữa, những hợp đồng quảng cáo trên Facebook có vẻ cÅ©ng bị hạn chế nhất định.

Thành công hay thất bại thì Mark Zuckerberg cÅ©ng hài lòng vá»›i những trải nghiệm và thành quả thu được của mình trong mấy năm qua. ChÆ°a có thống kê chính thức nhÆ°ng nhiều nhà phân tích cho rằng, Zuckerberg là người giàu nhất nÆ°á»›c Mỹ trong Ä‘á»™ tuổi dÆ°á»›i 25.

Anh chàng này còn được Ä‘em ra so sánh vá»›i Chủ tịch Bill Gates của Microsoft và Tổng giám đốc Steve Jobs của Apple. Anh Ä‘ã Ä‘i má»™t chặng đường dài và Ä‘ôi lúc anh muốn nghỉ ngÆ¡i. Mark Zuckerberg cho biết anh sẽ xem xét đến việc quay lại Harvard để hoàn thành nốt chÆ°Æ¡ng trình đại học.
(Theo Báo má»›i)