Teen biết gì vỠTết Táo Quân?
23 Âm lịch, là ngày Tết ông Công ông Táo. Tết Táo Quân còn được coi nhÆ° lá»… bắt đầu tuần Tết Nguyên Äán đấy.
Tết ông Công ông Táo
Táo Quân, Táo VÆ°Æ¡ng hay Ông Táo trong tín ngưỡng dân gian Việt Nam được xem là vị thần cai quản việc bếp núc trong má»—i nhà và thÆ°á»ng được thỠở nÆ¡i bếp. Táo Quân có nguồn gốc từ ba vị thần Thổ Công, Thổ Äịa, Thổ Kỳ của Trung Quốc, nhÆ°ng được Việt hóa thành sá»± tích "2 ông 1 bà" quen thuá»™c:
“Trá»ng Cao và Thị Nhi lấy nhau Ä‘ã lâu mà không có con nên thÆ°á»ng cãi nhau. Má»™t hôm Trá»ng Cao quá tức giáºn Ä‘ánh vợ, tức mình, Thị Nhi bá» nhà ra Ä‘i. Thị Nhi gặp má»™t chàng trai là Phạm Lang rồi ăn ở vá»›i nhau thành vợ chồng. Khi Trá»ng Cao hết giáºn, thấy vợ bá» Ä‘i mất, liá»n Ä‘i tìm kiếm khắp nÆ¡i, nhÆ°ng không thấy tăm hÆ¡i, buồn rầu bá» công ăn chuyện làm, ra Ä‘i làm ngÆ°á»i hành khất để Ä‘i tìm vợ. Má»™t hôm, Trá»ng Cao đến má»™t nhà khá giả xin ăn, bà chủ nhà Ä‘em cÆ¡m ra cho. Thì ra Ä‘ó là Thị Nhi. Hai ngÆ°á»i nháºn ra nhau, Thị Nhi hối háºn vì Ä‘ã lấy Phạm Lang. Bất ngá» ngÆ°á»i chồng má»›i là Phạm Lang từ ngoài đồng Ä‘i làm vá», Thị Nhi nói Trá»ng cao vào ẩn trong đống rÆ¡m. Phạm Lang vá» nhà để lấy tro bón ruá»™ng, nên đốt đống rÆ¡m lấy tro. Trá»ng Cao Ä‘ang say ngủ trong đống rÆ¡m nên bị chết cháy, ngÆ°á»i vợ cÅ© là Thị Nhi thấy váºy cÅ©ng lao vào lá»a chết theo. Phạm Lang thấy vợ chết cÅ©ng lao mình vào đống rÆ¡m Ä‘ang cháy ấy mà chết. Thượng Äế thấy ba ngÆ°á»i có tình nghÄ©a, phong cho làm Táo Quân, và phân chia má»—i ngÆ°á»i má»™t việc: Phạm Lang là Thổ Công trông lo việc bếp, Trá»ng Cao là Thổ Äịa trông nom việc nhà, Thị Nhi là Thổ Kỳ trong nom việc chợ búa. Ba ngÆ°á»i tượng trÆ°ng là ba cá»— "đầu rau" hay "chiếc kiá»ng 3 chân" ở nhà bếp.”
Theo quan niệm của ngÆ°á»i Việt, ngày 23 tháng Chạp hàng năm là ngày bá»™ ba thổ Công, thổ Äịa, thổ Kỳ vắng mặt ở trần gian lên chầu trá»i để báo cáo vá»›i Ngá»c Hoàng thượng đế những việc thiện ác, hay dở, tốt xấu trong năm qua của gia chủ má»™t cách khách quan, trung thá»±c. Vào ngày này, nhà nào cÅ©ng mua cá chép làm phÆ°Æ¡ng tiện Ä‘Æ°a ông táo lên trá»i, làm mâm cÆ¡m cúng tháºt thịnh soạn, khấn trÆ°á»›c bàn thá», kể rõ má»i việc trong năm và mong muốn trong năm má»›i má»i việc sẽ thuáºn buồm xuôi gió.
Ý nghÄ©a của Tết Táo Quân
Sá»± tích Táo Quân ở Trung Quốc và Việt Nam có những nét khác nhau, tuy nhiên tất cả các sá»± tích Ä‘á»u nói lên "tình nghÄ©a yêu thÆ°Æ¡ng" giữa má»™t ngÆ°á»i vợ và hai ngÆ°á»i chồng cÅ© và má»›i. Chính vì những mối ân tình Ä‘ó mà ba ngÆ°á»i Ä‘á»u Ä‘ã quyên sinh vì nhau. Hình ảnh Táo Quân ngày nay Ä‘ã trở nên gần gÅ©i vá»›i cuá»™c sống hiện đại hÆ¡n vá»›i quan niệm: gia Ä‘ình nào được Táo Quân phù há»™ nhiá»u thì hạnh phúc, yên ổn, thành đạt, bếp Ä‘á» lá»a má»—i ngày. Những gia Ä‘ình không có Ä‘iá»u kiện Ä‘á» lá»a má»—i ngày để ông vua bếp làm nhiệm vụ thì ngầm hiểu là Táo Quân chÆ°a hoàn thành nhiệm vụ giữ gìn tổ ẩm gia Ä‘ình má»™t cách trá»n vẹn. NgÆ°á»i Việt quan niệm ba vị Thần Táo định Ä‘oạt phÆ°á»›c đức cho gia Ä‘ình được tạo bởi việc làm Ä‘úng đạo lý của gia chủ và những ngÆ°á»i trong nhà.
Các nghi lá»… thá» cúng Táo Quân
Tết ông Công ông Táo có thể được làm to hay nhá», lá»… chay (gồm trầu cau, hoa, quả, giấy vàng, giấy bạc) hay lá»… mặn (gồm xôi gà, chân giò luá»™c, các món nấu nấm, măng…) tùy má»—i gia Ä‘ình, nhÆ°ng dứt khoát phải có bá»™ mã Táo Quân má»›i, sau khi cúng ông Táo thì sẽ hóa vàng. Teen có thể thấy lá»… váºt cúng Táo Quân gồm có ba chiếc mÅ© (hai mÅ© Ä‘àn ông và má»™t mÅ© Ä‘àn bà) được trang trí vá»›i các gÆ°Æ¡ng nhá» hình tròn lóng lánh và những dây kim tuyết màu sắc sặc sỡ. MÅ© dành cho các ông Táo thì có hai cánh chuồn, mÅ© Táo bà thì không có cánh chuồn.
Bá»™ vàng mã cúng ông Công ông Táo được bày bán ở nhiá»u nÆ¡i
Ngoài ra, để các ông và bà Táo có phÆ°Æ¡ng tiện vá» chầu trá»i, ngÆ°á»i ở miá»n Bắc còn cúng má»™t con cá chép còn sống thả trong cháºu nÆ°á»›c, ngụ ý "cá hóa long", nghÄ©a là cá sẽ biến thành Rồng Ä‘Æ°a ông táo vá» trá»i. Con cá chép này sẽ sau Ä‘ó được "phóng sinh" (thả ra ao, hồ hay sông). Tại miá»n Trung, ngÆ°á»i ta cúng má»™t con ngá»±a bằng giấy vá»›i yên, cÆ°Æ¡ng đầy đủ. Ở miá»n Nam thì giản dị hÆ¡n, ngÆ°á»i ta chỉ cúng mÅ©, áo và Ä‘ôi hia bằng giấy.
![](http://k14.vcmedia.vn/Images/Uploaded/Share/2011/01/26/Anh-2.jpg)
Cá chép vàng bán rất chạy trong ngày Tết ông Công ông Táo
Teen nghÄ© gì vá» Tết Táo Quân?
Phần lá»›n teen thích Tết Táo Quân vì Ä‘ây được coi nhÆ° lá»… bắt đầu tuần Tết Nguyên Äán. Hồng Ngân (16t) há»›n hở: “Cứ thấy ngoài Ä‘Æ°á»ng bày bán nhiá»u đồ vàng mã cúng ông Công ông Táo, rồi thấy má»i ngÆ°á»i Ä‘i mua cá chép vàng là lòng tá»› lại rá»™n rã cả lên, vì Ä‘iá»u Ä‘ó có nghÄ©a là… Ä‘ã đến Tết rồi!”
Từ khi còn nhá», teen vẫn thÆ°á»ng thích ngày Tết ông Công ông Táo vì được Ä‘i thả cá – đối vá»›i những cô bé cáºu bé nhá» tuổi thì Ä‘ây là má»™t trải nghiệm tháºt thú vị. Còn bây giá», má»™t số teen thì lại Ä‘ang lo vá» chuyện thả cá ấy. “Những năm trÆ°á»›c, tết ông Công ông Táo cứ nhÆ° ngày há»™i thả cá và… xả rác váºy. Xung quanh những hồ hoặc sông má»i ngÆ°á»i thÆ°á»ng thả cá, rác vứt bừa bãi khắp nÆ¡i cả.” – Minh Trang (18t) nói. Nếu hôm nay bạn có ý định Ä‘i thả cá, thì nhá»› giữ gìn bảo vệ môi trÆ°á»ng và không vứt rác xuống sông nhé!
Hay nhÆ° chuyện của gia Ä‘ình Trung Äức (17t) vào Tết Táo quân năm ngoái, khi bạn và em Ä‘i thả cá ở hồ gần nhà, Äức dá»±ng xe mà quên rút chìa khóa. Loay hoay vá»›i túi cá để thả xuống sông, Äức bị má»™t ngÆ°á»i lạ mặt cÆ°á»›p mất xe và phóng Ä‘i luôn, bạn không Ä‘uổi theo kịp. Vì thế vào những ngày lá»… Tết nhÆ° thế này, teen cÅ©ng nên Ä‘á» phòng chuyện mất cắp và luôn để ý đến đồ đạc của mình.