Vì sao bom tấn hay bị Oscar từ chối?
 Công chúng vẫn thÆ°á»ng hoà i nghi, tại sao những siêu phẩm hoà nh tráng được đầu tÆ° hà ng trăm triệu USD, dà n ngôi sao đình đám… vẫn không thể "chá»c thủng" trái tim của ban giám khảo Oscar.Â
![]() |
Bom tấn được kỳ vá»ng nhÆ°Â Avatar cÅ©ng thất bại trÆ°á»›c bức tÆ°á»ng Oscar. |
Avatar – bom tấn khai phá dòng phim công nghệ cao 3D đã gục ngã trÆ°á»›c "chà ng lÃnh khiêm nhÆ°á»ng The hurt locker hay phần cuối của táºp phim vá» thế giá»›i phù thủy Harry Potter và bảo bối tá» thần cÅ©ng cúi đầu lặng lẽ ra vá» tay trắng ở Oscar 2012 vừa qua.Â
Tại Hollywood từ lâu ngÆ°á»i ta đã quen vá»›i cách phân chia phim thà nh hai loại: phim bom tấn (thÆ°Æ¡ng mại) và phim Ä‘á»™c láºp (nghệ thuáºt). Phim bom tấn là những phim có vốn đầu tÆ° lá»›n, diá»…n viên chủ yếu là các ngôi sao nổi tiếng, sá» dụng nhiá»u kỹ xảo, thiên vá» tÃnh giải trà hấp dẫn nhằm đáp ứng yêu cầu thÆ°Æ¡ng mại của nhà sản xuất. Còn phim Ä‘á»™c láºp, kinh phà thá»±c hiện thấp, chú trá»ng đầu tÆ° nhiá»u và o ná»™i dung chất lượng. Chủ yếu sản xuất vá»›i mục tiêu tham dá»± các giải thưởng, liên hoan phim và khẳng định tà i năng của ngÆ°á»i đạo diá»…n…
Nghịch lý đã và đang tồn tại trên chÃnh quê hÆ°Æ¡ng của dòng phim bom tấn là những bá»™ phim Ä‘á»™c láºp, dán mác nghệ thuáºt luôn chiến thắng áp đảo trong cuá»™c Ä‘ua già nh tượng và ng Oscar trÆ°á»›c những "siêu anh hùng" hoà nh tráng vốn được số đông chiá»u chuá»™ng, kỳ vá»ng.
Ngược vá» quá khứ, láºt giở danh sách phim đã từng Ä‘oạt giải Oscar sẽ thấy thiếu vắng tên của nhiá»u sản phẩm bom tấn. Những Titanic (James Cameron), Gladiator (Ridley Scott) hay Chúa tể của những chiếc nhẫn 3(Peter Jackson)… là trÆ°á»ng hợp hiếm hoi đạt đủ hai Ä‘iá»u kiện gặt hái được thà nh công cả vá» doanh thu khổng lồ đồng thá»i được ban giám khảo khó tÃnh của Oscar gáºt đầu Æ°ng thuáºn vá» chất lượng nghệ thuáºt.
Sau 11 giải Oscar Chúa tể của những chiếc nhẫn năm 2004, rất lâu rồi ngÆ°á»i ta không còn được thấy lại bóng dáng mạnh mẽ của bất cứ siêu phẩm nà o may mắn bÆ°á»›c lên bục cao nhất ở nhà hát Kodak. Ngay cả hai sá»± tin tưởng vững chắc nhất của giá»›i truyá»n thông, hai tượng Ä‘Ã i khổng lồ tượng trÆ°ng cho công nghệ thế ká»· và tiá»n bạc là  Avatar(2009) và  Harry Potter – Bảo bối tá» thần (2012) cÅ©ng không vượt qua được lá»i nguyá»n thất bại và nháºn những lá»i chê "phÅ© phà ng" từ các nhà phê bình Ä‘iện ảnh uy tÃn.
Thất bại của hai siêu phẩm phải chăng là sá»± dá»± báo vá» mức Ä‘á»™ xuống cấp của tÆ° duy sáng tạo và chất lượng nghệ thuáºt trong cách thức là m phim của má»™t số đạo diá»…n Hollywood? Äồng thá»i cÅ©ng là đòn Ä‘au giáng và o đầu những ngÆ°á»i chỉ muốn Ä‘uổi theo công nghệ mà lãng quên giá trị thá»±c sá»± quan trá»ng của Ä‘iện ảnh đó là ná»™i dung.Â
Và nguyên nhân cuối cùng phải nhắc tá»›i bắt nguồn từ ná»™i hà m của giải thưởng Oscar. Oscar luôn luôn thÃch chống lại và thách thức ham muốn của đám đông. Tá»± cho mình quyá»n phán xét "sá»± mù quáng" của đám đông nâng cao giá trị của thiểu số?
Dá»… hiểu khi tá»›i thá»i Ä‘iểm nà y bá»™ phim nà o có Ä‘á»™ phủ sóng cà ng cao thì cà ng vô nghÄ©a khi đứng trÆ°á»›c bức tÆ°á»ng Oscar lừng lẫy. Hiện thá»±c vẫn chÆ°a được thay đổi dù đã gần má»™t tháºp ká»· Ä‘i qua: Bom tấn luôn trắng tay hoặc chỉ may mắn vá»›t vát vá»›i má»™t số giải thưởng phụ an ủi.
![]() |
Äược kỳ vá»ng nhiá»u hÆ¡n nhÆ°ng Harry Porter và bảo bối tá» thần cÅ©ng thất bại tại Oscar 2012. |
Nguyên nhân đầu tiên dẫn đến sá»± "phụ bạc" của há»™i đồng giám khảo vá»›i những ngÆ°á»i hùng nặng ký trÆ°á»›c hết ở lý do công nghệ. Có thể nói sá»± phát triển vượt báºc của máy móc đã đẩy Ä‘iện ảnh Mỹ rÆ¡i và o cuá»™c khủng hoảng trầm trá»ng vá» chất lượng.
Mở đầu cho là n sóng là m phim 3D, Avatar của báºc thầy James Cameron ngoà i khả năng phô diá»…n công nghệ và mang đến cho ngÆ°á»i xem những cảm nháºn má»›i mẻ, sống Ä‘á»™ng thì Ä‘iá»u còn lại là ná»™i dung má»™t câu chuyện na ná bất cứ tác phẩm viá»…n tưởng nà o trÆ°á»›c đó nhÆ°Â Star war. Vì váºy, khi Avatar "mất mùa" ở Oscar, ngÆ°á»i ta đặt hoà i nghi vá» sá»± nhầm lẫn giữa các giá trị Ä‘iện ảnh hiện đại của ban giám khảo.
Tháºm chÃ, bản thân đạo diá»…n và nhà sản xuất cÅ©ng đã báºt khóc ngay sau sân khấu, gay gắt chỉ trÃch há»™i đồng giám khảo vá»›i giá»›i truyá»n thông. Má»™t là n sóng dữ dá»™i phản đối chiến thắng của The hurt locker (Katheryn Bigelow) từ các fan của Avatar đã diá»…n ra trÆ°á»›c cá»a trung tâm viện hà n lâm Ä‘iện ảnh Mỹ.
Nếu nhìn nháºn ở khÃa cạnh Ä‘Æ¡n giản Oscar chỉ là cuá»™c chÆ¡i tôn vinh sá»± già u có, thà nh thục khi áp dụng công nghệ kỹ thuáºt cao và o phim ảnh thì chắc chắn không có bất cứ má»™t tác phẩm nà o xứng đáng hÆ¡n Avatar.
Tuy nhiên triết lý "nghệ thuáºt vị nhân sinh" vẫn là tôn chỉ sống còn vinh danh các tác phẩm của giải thưởng nà y. Không ngoa khi nói rằng xem Avatar chỉ là cách để tiếp cáºn vá»›i tÆ° duy là m phim má»›i, hiểu biết rõ hÆ¡n vá» cÆ¡ chế hoạt Ä‘á»™ng của máy móc, kỹ thuáºt là m phim tại Hollyowood.
Sá»± xâm lấn mạnh mẽ và can thiệp thô bạo của công nghệ dÆ°á»ng nhÆ° đã Ä‘Æ°a Ä‘iện ảnh trở vá» cõi "vô cảm". Ngoà i việc đã mắt theo dõi các kỹ xảo, nghẹt thở vá»›i các trÆ°á»ng Ä‘oạn được xá» lý đầy khoa há»c… thì má»i mắt cÅ©ng không thể tìm ra dấu vết sáng tạo của ngÆ°á»i đạo diá»…n.
Khả năng diá»…n xuất, hóa thân và o vai diá»…n của ngÆ°á»i diá»…n viên dÆ°á»ng nhÆ° cÅ©ng không có cÆ¡ há»™i được phô diá»…n. Những thông Ä‘iệp giản Ä‘Æ¡n nằm ngay ngắn trên các khuôn hình được tÃnh toán kỹ lưởng, tỉ mỉ đến từng cm. Sá»± suy tÆ° hay chiêm nghiệm của nhà là m phim biến hóa theo chu trình váºn hà nh của máy móc váºy hiệu quả cảm xúc của khán giả sẽ rÆ¡i và o Ä‘iểm nà o trong tổng thể của phim?
Sau Avatar, cả thế giá»›i nghiêng mình trÆ°á»›c tà i năng James Cameron, đổ xô là m phim 3D. James được vinh danh nhÆ° má»™t biểu tượng cho văn hóa là m phim má»›i tại kinh đô Ä‘iện ảnh và ông cÅ©ng tá»± phá vỡ má»i ká»· lục doanh thu trÆ°á»›c đây của mình. Tuy nhiên, nhá» có ông mà má»™t ká»· nguyên Ä‘iện ảnh thiếu cảm xúc hay nói cách khác giết chết sá»± nên thÆ¡, thi vị và đánh và o tâm lý ngÆ°á»i xem cÅ©ng đã chết theo cùng chiếc kÃnh 3D.
 ![]() |
Giá trị tháºt của The hurt locker - NgÆ°á»i đánh bại công nghệ trong Avatar để bÆ°á»›c lên bục cao nhất của Oscar. |
Äá»i sống của các bom tấn Hollywood ngà y cà ng bị giảm thá». Những chiến dịch quảng cáo rầm rá»™, dà n ngôi sao nổi tiếng… cÅ©ng không cứu nó thoát khá»i "cái chết" đã được dá»± báo trÆ°á»›c. Doanh thu cà ng cao thì sá»± tá»a sáng ở các giải thưởng Ä‘iện ảnh lại cà ng trở nên mong manh hÆ¡n bao giá».
Phần cuối của loạt phim vá» cáºu bé phù thủy Harry Potter đã ra mắt, trở thà nh phần phim vÄ© đại" nhất trong hệ thống seri của tác phẩm nà y. Vá»›i doanh thu trên toà n thế giá»›i đạt gần 2 tá»· và được dá»± Ä‘oán sẽ thu hoạch hoà nh tráng tại Oscar. Thế nhÆ°ng, nó lại chỉ nháºn 12 Ä‘á» cá» khá phụ nhÆ°: hiệu ứng hình ảnh, hóa trang, kỹ xảo... và hoà n toà n biệt tăm trong đêm vinh danh trao giải.
"Tôi nghÄ© rằng tất cả chúng tôi cảm thấy tháºt mỉa mai vá»›i chÃnh sách của Viện Hà n lâm Khoa há»c và Nghệ thuáºt Äiện ảnh Mỹ, nÆ¡i mà tôi cÅ©ng là má»™t thà nh viên. Câu há»i: "Vì sao Harry Potter không bao giỠđược ghi nháºn" là câu há»i luôn hiện hữuâ€, John Richardson, ngÆ°á»i giám sát quá trình thá»±c hiện hiệu ứng đặc biệt của phim Harry Potter đã nói nhÆ° váºy.
Sá»± thất bại nà y má»™t lần nữa khẳng định dù Ä‘iện ảnh hiện đại tiệm cáºn đến mức Ä‘á»™ nà o, ghi nháºn sá»± tiến bá»™ của khoa há»c kỹ thuáºt ra sao, nó vẫn cần tiếng nói xuất phát từ trái tim của ngÆ°á»i là m phim. Khi so sánhHarry Potter vá»›i The Artist, tất nhiên The Artist sẽ chiến thắng. ÄÆ¡n giản vì đạo diá»…n đã kể má»™t câu chuyện rất hay, cảm Ä‘á»™ng, hoà n toà n được xây dá»±ng trên ná»n tảng giá trị nhân văn và các yếu tố nghệ thuáºt kinh Ä‘iển: diá»…n viên, âm nhạc… mà không hỠđể máy móc chi phối đến hiệu quả thẩm mỹ.
![]() |
Oscar ngà y cà ng vắng bóng những bá»™ phim đạt cả doanh thu lẫn nghệ thuáºt nhÆ°Titanic. |
Kịch bản chủ yếu được chuyển thể từ các video game hay truyện tranh…đã khiến phim bom tấn thiếu sá»± sâu sắc. Vì muốn che lấp sá»± há»i hợt ấy của phần ná»™i dung nên các nhà là m phim cố gắng táºn dụng đối Ä‘a giá trị của kỹ xảo, hình ảnh. Những pha hà nh Ä‘á»™ng nghẹt thở, những chuá»—i va Ä‘áºp mạnh mẽ khiến ngÆ°á»i xem chỉ có cảm giác thá»a thuê ảo, tức thá»i. Sẽ ra sao nếu giải thưởng Ä‘iện ảnh dà nh cho cho sá»± nông cạn, thiếu tÃnh triết lý thá»±c sá»± vá» Ä‘á»i sống nhÆ° thế?
Yếu tố cuối cùng chÃnh là con ngÆ°á»i. Có thể khẳng định sá»± khai thác quá mạnh và o kỹ thuáºt đã biến ngÆ°á»i nghệ sÄ© và ngÆ°á»i là m phim vô tình trở ngược thà nh ngÆ°á»i phục tùng máy móc. Nghệ thuáºt phải trải qua má»™t quá trình chÆ°ng cất, chắt lá»c cầu kỳ từ những hạt sáng tạo cÆ¡ bản trong bản thân ngÆ°á»i nghệ sÄ©. NhÆ°ng khi là m phim bom tấn há» tá»± đánh mất dần giá trị thá»±c sá»± của mình.
![]() |
Sá»± lên ngôi của The Artist nhÆ° lá»i khẳng định vá» giá trị bá»n vững của viện hà n lâm Oscar. |
Äói khát những kịch bản đạt được cả hai yếu tố: nghệ thuáºt và thÆ°Æ¡ng mại… khiến nhiá»u nhà là m phim ở và o tình thế há»—n mang. Ở Hollywood, đến thá»i Ä‘iểm nà y chỉ có Martin Scorsese là khiến ngÆ°á»i ta ngưỡng má»™ thá»±c sá»± bởi khả năng biến má»™t tác phẩm nghệ thuáºt trở thà nh má»™t thÆ°Æ¡ng hiệu văn hóa ăn khách ngoà i rạp chiếu. NhÆ°ng những đạo diá»…n nhÆ° ông thá»±c sá»± là rất Ãt tại kinh đô Ä‘iện ảnh. Có những ngÆ°á»i chuyển hẳn sang là m phim thÆ°Æ¡ng mại hoặc trở vá» vá»›i cá»™i nguồn của phim nghệ thuáºt, bởi sá»± chênh vênh không thể dung hòa. Các đạo diá»…n phim bom tấn vẫn mải miết Ä‘i tìm những câu chuyện giáºt gân, những tác phấm sặc mùi bạo lá»±c và tình dục để tha hồ phô diá»…n kỹ thuáºt…còn các nhà là m phim nghệ thuáºt lại nép mình đứng bên ngoà i cuá»™c chÆ¡i lợi nhuáºn. |
 Theo TGÄA
-
hÆ¡ hÆ¡, em ilm trẻ con thì nên ngoan ngoãn Ä‘i Em nói Avatar có những cảnh quay tuyệt đẹp, váºy tại sao Slumdog Millionaire lại già nh Ä‘c giải oscar cho quay phim xuất sắc nhất, trong khi đây là 1 phim indie spirit. ÄÆ¡n giản bởi vì những cảnh quay của há» tạo Ä‘c cảm xúc cho ng` xem mà ko cần máy móc đắt tiá»n. The tree of life cÅ©ng đâu có dùng n` máy móc, chỉ cần những cú lia máy của nhà quay phim là đủ rồi. Mà em nói diá»…n xuất tuyệt vá»i của diá»…n viên, thế em có biết là cái ông Sam Worthington đấy bị chê diá»…n cứng ko, mà ẩn mặt trong cái lá»›p hóa trang xanh lè đấy thì ai diá»…n chẳng hay. Em thá» xem Last night của ông đấy mà xem, mặt cứng nhÆ° cái mo cau. Còn em nói mấy cái phim đạt giải quảng bá kém, thì vì thứ nhất, há» ko có kinh phÃ. Xin kinh phà là m phim cÅ©ng là cả 1 vấn Ä‘á» rồi. Thứ 2, em thá» tÃnh tỉ lệ phim bom tấn và phim nghệ thuáºt Ä‘c ra mắt trong vòng 1 tháng Ä‘i. Những phim bom tấn kia, ng` ta quảng cáo quá n`, ng` xem thì tò mò, há» Ä‘i xem mấy cái phim bom tấn đấy thì cùng hết thì giỠđể mà "truyá»n miệng" rồi. Khi ngoái đầu lại thì phim nghệ thuáºt hết chiếu từ Ä‘á»i nà o rồi, bởi vì phim nghệ thuáºt thg` chỉ Ä‘c chiếu hạn chế ở 1 số rạp, và thá»i gian chiếu cÅ©ng ko Ä‘c nhÆ° phim bom tấn. Phim nghệ thuáºt Ä‘em lại cho ng` ta cái nhìn đúng đắn vá» cuá»™c sống thá»±c tại ấy, há»i xem Avatar Ä‘em lại cái gì. Bảo vệ môi trÆ°á»ng à ? Nếu nói vá» môi trÆ°á»ng thì tà h xem phim tà i liệu còn hÆ¡n.
-
em còn nhá» nên có lẽ khó tiêu hóa những phim khó nhằn nhÆ° váºy những phim nhÆ° The Artist ko fải quảng bá kém mà là phim có kinh phà thấp, đạo diá»…n hoặc những ngÆ°á»i có liên quan ko có nhiá»u tiá»n để quảng bá, cÅ©ng ko có nhiá»u tiá»n để in phim chiếu rạp nên chỉ chiếu giá»›i hạn, vá»›i lại những ngÆ°á»i thưởng thức Ä‘c thể loại phim nà y rất Ãt nên phim rất kén khán giả phim nghệ thuáºt ko đòi há»i có cảnh quay đẹp (nhÆ° Avatar) mà là đi sâu khai thác số pháºn con ngÆ°á»i, những triết lý cuá»™c sống, cách đối nhân xá» thế,... (Ä‘iá»u mà những ai ở Ä‘á»™ tuổi của em còn xa lạ), những khán giả bình dân (nhÆ° em đây) chỉ thÃch những phim kỹ xảo hoà nh tráng thôi, chứ xem phim đòi há»i phải suy nghÄ© thì khó lắm đúng là Avatar là nghệ thuáºt nhÆ°ng nếu so sánh vá»›i The Artist thì vẫn thua thiệt cái hay của phim nghệ thuáºt là nó còn Ä‘á»ng lại mãi sau khi xem dù đã nhiá»u năm - Ä‘iá»u mà những phim bom tấn ko có Ä‘c nếu em đủ chÃnh chắn, tÃch cóp 1 lượng triết lý sống, suy nghÄ© vá» Ä‘á»i theo hÆ°á»›ng trưởng thà nh thì em sẽ thấy giá trị của phim nghệ thuáºt
-
mấy cái phim đạt giải kia e chÆ°a 1 lần xem qua, nếu nó là 1 nghệ thuáºt tháºt sá»± hẳn dù quảng bá kém, nhÆ°ng 1 ngÆ°á»i có tâm hồn đã xem xong thì đã giá»›i thiệu cho ngÆ°á»i khác xem rồi... để xem bao nhiêu ngÆ°á»i chứng minh đó là 1 nghệ thuáºt tháºt sá»± >"<
-
her, a nói những phim đó là nghệ thuáºt, thì e thấy avatar là 1 nghệ thuáºt tháºt sá»± đấy, thá» há»i những phim kia có dc những cảnh quay đẹp tuyệt nhÆ° avatar hay ko? ná»™i dung phim thì có vẻ hÆ¡i bt, nhÆ°ng diá»…n xuất nhân váºt có khiến a hiểu và cảm nháºn vá» 1 tâm hồn khác biệt hay ko? nghệ thuáºt vá»›i e là là m ngÆ°á»i xem chạm đến Ä‘Ãch của cảm xúc và vá»›i e avatar đã là m dc Ä‘iá»u đó và mấy ông GK tháºt sá»± là lạc háºu, lá»—i thá»i.... mấy ông đó thuá»™c dạng ý thức Ä‘i sau thá»i đại :P:P:P
-
hÆ¡, đấy là là do mình thÃch indie spirit hÆ¡n block buster Qua rồi cái thá»i dùng máy quay chay, phim bây giá» là phải 3D, nổi niếc ná» kia. Bi giá» sà nh Ä‘iệu là phải xem phim 3D, 2D á, còn khÆ°á»›t. Cháºc!!!!!!!!!!!! Các bạn ý bi giá» chỉ để ý đến hình ảnh, những quả nổ nhất thá»i thôi, chứ xem phim xong có Ä‘á»ng lại trong não các bạn ấy đâu.
-
gì mà "há»ng não" chứ ilm nếu mấy cái phim bom tấn "lấy kỹ xảo mua cảm xúc khán giả" thì còn đâu chá»— đứng cho phim nghệ thuáºt nữa chứ riêng anh thì hoà n toà n tán thà nh quyết định của há»™i đồng Oscar Oscar chỉ tôn vinh nghệ thuáºt chân chÃnh thôi, chẳng cần nhiá»u tiá»n của, công nghệ tối tân mà vẫn có giá trị nhân văn cao cả
-
vì mấy ông giám khảo há»ng não cả rồi =))