Michael Joseph Jackson (29 tháng 8 năm 1958 - 25 tháng 6 năm 2009), là ca sĩ-nhạc sĩ, ngôi sao giải trí và doanh nhân người Mỹ. Là người con thứ 7 trong gia đình Jackson, anh bắt đầu sự nghiệp âm nhạc chuyên nghiệp từ năm lên 11 với vị trí thành viên út trong nhóm nhạc The Jackson 5 và khởi nghiệp sôlô năm 1971 khi vẫn đang là thành viên của nhóm. Jackson được mệnh danh là Vua nhạc pop hay Ông hoàng nhạc pop (tiếng Anh: "King of pop") trong nhiều thập niên gần đây nhờ việc phát hành 5 album phòng thu đều là những album nhạc bán chạy nhất trên thế giới: Off the Wall (1979), Thriller (1982), Bad (1987), Dangerous (1991) và HIStory (1995).

Đầu thập niên 1980, Michael Jackson đã trở thành nhân vật có ảnh hưởng lớn trong làng nhạc đại chúng và là ngôi sao giải trí người Mỹ gốc Phi đầu tiên được sự ủng hộ của khán giả bất kể màu da trên kênh truyền hình âm nhạc MTV. Nhiều người cho rằng các video ca nhạc của Michael Jackson được chiếu liên tục trên MTV, như "Beat It" hay "Billie Jean", đã biến video ca nhạc thành một hình thức nghệ thuật, một công cụ quảng cáo giúp kênh truyền hình non trẻ này gây dựng được tên tuổi. Những video sau này như "Black or White" hay "Scream" tiếp tục khẳng định vị trí của anh trên MTV trong thập niên 1990. Với những màn biểu diễn trên sân khấu hay trong video ca nhạc, Jackson đã giúp phổ biến nhiều màn vũ đạo phức tạp như robot hay moonwalk. Thêm vào đó, giọng ca và phong cách hát đặc biệt của anh cũng ảnh hưởng lớn tới thế hệ nghệ sĩ nhạc hip-hop, pop và R&B đương đại đàn em.

Michael Jackson đã hiến tặng và quyên góp hàng triệu đô-la với mục đích từ thiện thông qua Dangerous World Tour, cùng với việc phát hành các đĩa đơn từ thiện để ủng hộ cho 39 tổ chức nhân đạo. Tuy nhiên, những vấn đề xung quanh đời tư, trong đó có sự thay đổi ngoại hình và lối cư xử lập dị, đã trở thành tâm điểm của dư luận và làm tổn hại tới hình ảnh của anh. Anh bị buộc tội xâm hại tình dục trẻ em năm 1993, sau đó anh đã được tuyên trắng án vì không đủ chứng cứ. Anh đã kết hôn hai lần và có 3 con, các việc này đều tạo ra những tranh cãi trong dư luận. Tình hình sức khỏe của anh giảm sút từ đầu thập niên 1990 và những món nợ tài chính cũng vào cuối thập niên cũng thu hút sự quan tâm của dư luận. Năm 2005, một lần nữa Jackson phải hầu tòa vì lời cáo buộc xâm hại tình dục trẻ em, tuy nhiên rốt cuộc anh vẫn trắng án.

Là một trong số ít nghệ sĩ hai lần được vinh danh tại Đại sảnh Danh vọng Rock and Roll, Michael Jackson còn đạt được nhiều thành tựu nổi bật khác như hàng loạt các kỷ lục Guinness, trong đó có kỷ lục album bán chạy nhất mọi thời đại dành cho Thriller và danh hiệu "Nhân vật giải trí thành công nhất mọi thời đại", 13 giải Grammy, 13 đĩa đơn quán quân trên bảng xếp hạng Billboard Hot 100 của Mỹ - nhiều hơn bất cứ nam danh ca sôlô nào, và 750 triệu album được tiêu thụ trên toàn thế giới. Sự nghiệp âm nhạc rất thành công cùng đời tư lắm vấn đề đã làm anh trở thành một phần quan trọng trong nền văn hóa đại chúng gần suốt bốn thập kỷ qua. Trong những năm gần đây, Michael Jackson vẫn được mệnh danh là một trong số những người nổi tiếng nhất trên thế giới.

Ngày 25 tháng 6 năm 2009, Michael Jackson được đưa đi cấp cứu tại bệnh viện ở Los Angeles. Một vài tiếng sau, các bác sĩ trong bệnh viện tuyên bố anh đã qua đời.

Sự nghiệp

1958-1975: Thơ ấu và khởi nghiệp

Michael Jackson sinh năm 1958 tại hạt Gary, Indiana (một vùng ngoại ô công nghiệp của Chịcago) trong một gia đình thuộc tầng lớp lao động. Anh là con thứ 7 trong số 9 người con của Joseph (Joe) và Katherine Jackson. Katherine Jackson là tín đồ nhiệt thành của giáo phái Nhân Chứng Giê-hô-va và bà dạy dỗ các con theo giáo phái này. Ông Joe làm thuê cho một xưởng sản xuất thép, có năng khiếu âm nhạc và thường biểu diễn với một ban nhạc R&B có tên là "The Falcons".

Từ khi còn nhỏ Jackson luôn bị người cha ruột hành hạ cả về thể xác lẫn tinh thần, trải qua những buổi tập luyện mệt mỏi không ngớt, những trận đòn roi và chửi rủa. Tuổi thơ bị hành hạ đã ảnh hưởng đến toàn bộ phần đời về sau khi đã trưởng thành.. Thậm chí có lần, Michael đã bị bố treo ngược bằng một chân và "đấm túi bụi vào lưng và mông". Ông bố Joe nhiều lúc còn ngáng chân các con trai cho họ ngã bổ nhào hoặc xô họ vào tường. Một đêm trong lúc Michael đang ngủ, ông trèo vào phòng từ cửa sổ với chiếc mặt nạ kinh dị và la hét. Joe nói rằng ông muốn dạy các con không được để cửa sổ mở khi đi ngủ. Nhiều năm sau đó, Michael vẫn gặp ác mộng về việc bị bắt cóc từ phòng ngủ của mình. Lần đầu tiên Jackson công khai nói về tuổi thơ bị hành hạ của mình là trong cuộc trò chuyện với Oprah Winfrey năm 1993. Anh nói rằng trong suốt thời thơ ấu, anh thường khóc vì cô đơn và đôi khi cảm thấy phát ốm hoặc buồn nôn khi nhìn thấy cha mình. Trong một cuộc phỏng vấn khác vào năm 2003, Living with Michael Jackson, anh đã lấy tay che mặt và bắt đầu khóc khi nói về điều này. Anh nhớ lại có lần ông Joe ngồi trên một cái ghế bành, trên tay là cái thắt lưng da trong khi các con luyện tập, anh nói "nếu bạn không làm đúng những gì bố tôi muốn, ông ta sẽ xé xác bạn".

Michael Jackson đã sớm bộc lộ năng khiếu âm nhạc. Năm 1964 anh tham gia ban nhạc Jackson Brothers của các anh trai mình. Trong suốt thời kỳ này, những anh chàng Jackson đã đi lưu diễn khắp bang Indiana. Và sau khi thắng giải trong một cuột thi biểu diễn với ca khúc "My Girl" của ban nhạc The Temptations, họ bắt đầu biểu diễn với tư cách là một ban nhạc chuyên nghiệp tại Chicago, Illinois, rồi sau đó sang cả vùng Đông Mỹ và Trung Mỹ. Ban nhạc thường biểu diễn tại một loạt các câu lạc bộ và nơi tụ tập của người da đen mà người ta thường gọi bằng cái tên "chitlin circuit", nơi thường dành cho các tiết mục thoát y vũ và các tiết mục dành cho người trưởng thành khác.. Năm 1966 ban nhạc đổi tên từ "The Jackson Brothers" thành The Jackson 5, trong đó Michael Jackson và người anh thứ ba Jermaine Jackson là hai giọng ca chính của nhóm. The Jackson 5 đã tiến hành thử giọng rồi ký kết hợp đồng thu âm với hãng đĩa Motown Records vào năm 1968. Ban nhạc đã làm rúng động sân khấu ca nhạc nước Mỹ với 4 đĩa đơn đầu tay là "I Want You Back", "The Love You Save", "ABC" và "Ill Be There" đều đứng ở vị trí quán quân trong bảng xếp hạng Billboard Hot 100, đây là kỉ lục mà một ban nhạc đạt được từ trước đến nay trong làng ca nhạc. Còn với vai trò một ca sĩ solo, Michael Jackson đã phát hành tổng cộng 4 album với hãng đĩa Motown, trong đó có "Got To Be There" năm 1971 và "Ben" năm 1972 thu được thành công tại Mỹ. Ngoài hai album này, anh còn phát hành hai đĩa đơn cùng tên và một bản thu âm lại ca khúc "Rockin Robin" của Bobby Day cũng thu được một số thành công nhất định.

Doanh thu của The Jackson 5 bắt đầu sụt giảm vào năm 1973 khi mối quan hệ giữa ban nhạc và Motown trở nên xấu đi, hãng đĩa từ chối thẳng thừng một số yêu cầu của họ. Năm 1976, The Jackson 5 ký hợp đồng thu âm với hãng đĩa CBS Records. Khi thông tin này đến tai Motown, họ đã kiện ban nhạc ra tòa vì đã phá bỏ hợp đồng trước thời hạn. Vụ kiện đã trở nên khá rắc rối vì trước đó người anh đầu Jermaine đã kết hôn với con gái của chủ hãng đĩa Motown. Kết quả là anh em nhà Jackson đã mất luôn cả quyền sử dụng tên và logo ban nhạc "The Jackson 5" cùng với sự ra đi của người hát chính Jermaine^[18]. Sau đó ban nhạc quyết định đổi tên thành "The Jackson", thay thế Jermaine bằng người em út Randy Jackson và tiếp tục sự nghiệp ca hát khá thành công. Họ thực hiện một lưu diễn quốc tế và phát hành thêm 6 album từ năm 1976 đến 1984. Với sự trở lại của Jermaine vào năm 1983, The Jackson đã tăng số thành viên ban nhạc lên con số 6. Cũng trong khoảng thời gian này Michael Jackson là người sáng tác ca khúc chính cho nhóm, "ra lò" một số nhạc phẩm hit như "Shake Your Body (Down to the Ground)", "This Place Hotel" và "Can You Feel It". Năm 1978, Michael đóng vai một người ăn mặc rách rưới trong bộ phim "The Witz" cùng với ca sĩ Diana Ross^[19], một người bạn trong hãng đĩa cũ. Những ca khúc trong bộ phim nhạc này do Quincy Jones phối khí. Jones đã xây dựng mối quan hệ làm ăn với Michael trong suốt quá trình thực hiện bộ phim và đã quyết định sản xuất cho Michael Jackson một album trong 4 năm sau đó.

1976–1981: Album Off The Wall

Michael trong video của đĩa đơn đầu tiên của album Off the Wall, "Dont Stop Til You Get Enough" (1979).

Off The Wall, phát hành năm 1979, thành công trên toàn thế giới và lập một kỷ lục trong lịch sửâm nhạc, trở thành album đầu tiên từ trước tới nay phát hành 4 đĩa đơn nằm trong top ten, trong đó có đĩa đơn đạt tới quán quân "Dont Stop Til You Get Enough" và "Rock With You". Album này vươn tới vị trí thứ 3 trên bảng xếp hạng Billboard Hot 200 album, với 48 tuần liên tiếp trong top 20. Quincy Jones và Michael Jackson cùng hợp tác thực hiện album với phần nhạc và lời do Michael, Stevie Wonder và Paul McCartney soạn. Album cho thấy một hình ảnh mới của Michael Jackson, không còn phải dựa dẫm vào những người anh của mình để phát triển sự nghiệp. Off The Wall làm cho người nghe phấn chấn vì những giai điệu nhạc dance sôi động cuốn hút, và từ bỏ dần loại nhạc disco trước đó. Tổng cộng album đã bán được 21 triệu đĩa trên toàn thế giới. Mặc dù album đã rất thành công nhưng Michael Jackson cảm thấy hơi tiếc nuối vì lẽ ra nó phải có một sức ảnh hưởng rộng rãi hơn và xác định album tiếp theo phải thành công ngoài sức tưởng tượng

Tháng 1 năm 1980, Jackson có được giải thưởng đầu tiên trong sự nghiệp ca hát solo tại lễ trao giải thưởng âm nhạc Mỹ. Anh giành giải "Album Soul/R&B được yêu thích nhất" cho Off The Wall, "Nam nghệ sĩ Soul/R&B được yêu thích nhất" và "Bài hát Soul/R&B được yêu thích nhất" cho "Dont stop Til You Get Enough". Một tháng sau đó, Michael cũng giành được 2 giải Billboard cho "Top Black Artist" và "Top Black Album". Ngày 27 tháng 2 năm 1980, anh thắng giải Grammy đầu tiên trong sự nghiệp: "Trình diễn giọng R&B nam xuất sắc nhất" cho "Dont Stop Til You Get Enough".

Hơn 25 năm sau ngày phát hành, album Off The Wall vẫn luôn được cho là một mốc son đầu tiên trong sự nghiệp, mở đầu cho những thành công đỉnh cao sau này của nam ca sĩ da màu Michael Jackson. Năm 2003, chương trình truyền hình VH1 đánh giá Off The Wall ở thứ hạng 36 trong danh sách những album hay nhất mọi thời đại, còn tạp chí Rolling Stone xếp nó ở thứ hạng 68.

1982–1985: Thriller, Motown 25, We Are the World và sự nghiệp kinh doanh

Một cảnh trong video "Billie Jean" (1983). Bài hát này đứng vững ở vị trí #1 trong bảng xếp hạng Billboard Hot 100 trong 7 tuần. Đây cũng được coi là một trong những bài hát xuất sắc nhất do Michael Jackson sáng tác.

(Xem thêm tại : vi.wikipedia.org/wiki/Michael_Jackson )